İnsanın dokunmadan, hissetmeden sadece karşısındaki ekranda gördüğü bir nesneyi tanımadığı, bilmediği insanlardan, sadece isim olarak gördüğü bir firmadan satın alıyor olması ilk etapta kulağa biraz ürkütücü geliyor olabilir. Hele ki bunu bilgisayarla yeni yeni haşır neşir olduğumuz dönemlerde söyleseler “Enayi miyiz biz?” derdik çok yüksek ihtimal :) Hem bir ekrana tüm kart bilgilerimi gireceğim, hem ürünü satın almadan deneyemeyeceğim, hem önce parasını ödeyeceğim ve bir de günlerce sancılar içinde ürün gelir mi, gelmez mi diye bekleyeceğim; inanılır şey değil :))
İnanılır şey değildi, bir zamanlar… Fırsat siteleri, el emeği ürünlerin satıldığı yerli-yabancı siteler derken aslında bunu iyice benimsedik ve sevdik. Oturduğun yerden tıklatarak dükkan gezmek, poşet bile taşımadan beğendiğin ürünü almak keyifli şeyler… Tabii yine de biz sağa sola kart bilgilerimizi bırakırken kafamızda soru işaretleri oluşuyor ister istemez, satın alma isteğimize de karşı koyamadan kuşkularla alışveriş yapıyoruz, bazen de kuşkularımız ağır basıyor, satın almadan terk ediyoruz internet üzerindeki o dükkanı…
Peki internet üzerinde alışveriş yaparken güvende olduğumuzu nasıl anlarız?
Öncelikle insanların bilgilerinin çok kolay bir şekilde sızdırıldığı bu sanal alemde güven unsurundan bahsetmek ne kadar doğru, neye-ne kadar güvenebiliriz, onun da ucu çok açık ama biz yine de kendimizce önlemler alarak güvenli alışveriş için gerekenleri yapabiliriz diye düşünüyorum. Eve nasıl olsa hırsız girer diye kapıyı açık bırakmanın alemi yok, değil mi :))
Bu zamana kadar şiddetle tavsiye aldığım bir konu, hiçbir şifrenin bilgisayara kaydedilmemesi gerektiği yönünde. Elimizin altında hazır bulunsun diye kaydettiğimiz şifreler aslında çok da güvenli bir yerde bulunmuyor (neyse ki öyle bir alışkanlığım yok, genelde aklıma yazar, sonra unuturum, hehe); sonuçta bilgisayarımız çökebilir ya da virüs bulaşabilir; bildiğim kadarı ile öyle virüsler var ki, bu sayede bilgisayarınızın içindeki verilere çok rahat ulaşabiliyorlar. Bu noktada etkin bir virüs programı kullanmak şart ki; o da tam olarak bu konu kapsamında değil :))
İnternetten güvenli alışveriş yapabilmenin altın kuralı bence sanal kart kullanmak. Hiçbir maliyeti olmayan, limitini kendiniz belirleyebildiğiniz, üzerindeki kart numarası, geçerlilik tarihi gibi bilgiler kullandığınız kredi kartından farklı olan, eşsiz bir buluş bence. Diyelim ki 20 TL lik bir alışveriş yapacaksınız, sanal kartınızın limitini 20 TL olarak ayarlayın ve alışverişinizden sonra limit otomatikman 0 TL ye düşsün. Bildiğim kadarı ile çoğu bankanın internet şubeleri üzerinden kredi kartınıza bağlı sanal kart talebinde bulunabiliyorsunuz ve bu birkaç dakikalık birşey. Adı üzerinde sanal olduğu için herşey sizin kontrolünüz altında ;) Eğer ki sanal kartınızı internet üzerinden talep edemiyorsanız, kullandığınız bankanın müşteri hizmetlerini arayarak da sanal kartınız için talepte bulunabilirsiniz.
Kredi kartınızın internet üzerinde sizden habersiz kullanımından korkuyorsanız da, yine internet şubesinden ya da müşteri hizmetlerinden “telefon ve internet yolu ile” kartın kullanıma kapatılmasını talep edebilirsiniz, böylelilikle siz alışveriş yapana kadar kafanız rahat olur. Alışveriş yapacağınız zaman kartı kullanıma açtırır, alışverişinizi tamamladıktan sonra kartı tekrar kullanıma kapattırabilirsiniz. Özellikle Garanti Bankası internet şubesinde bu işlemleri saniyeler içerisinde gerçekleştirebilirsiniz.
Kart açıp-kapattırmak, sanal kart gibi ikinci bir kartın detayları ile uğraşmak istemiyorsanız ve alışverişlerinizi kullandığınız kredi kartı ile yapıyorsanız o zaman alışveriş yaptığınız site üzerinde şuna dikkat etmenizi şiddetle tavsiye ederim. Site adreslerinin başında biliyorsunuz “http//” diye harfler yazılıdır, ancak eğer ki siz güvenli alışveriş yapıyorsanız o harfler “https://” şeklinde gözükmelidir ve adres satırında mutlaka küçük bir kilit dikkatinizi çeker. Oradaki S harfi sanırım İngilizce’deki Secure/Security – Güven/Güvenlik kelimesinden geliyor ve sizin bu tarz siteler üzerinde kart numaranızı girerek yaptığınız alışverişlerde hiçbir zaman kart detaylarınız karşı tarafa ulaşmıyor; yazmış olduğunuz numaralar şifrelenmiş olarak karşı tarafa iletiliyor, karışık harfler, rakamlar şeklinde. Yani o minik kilitle daha güvenli tıklayabiliyorsunuz ;)
“İnternet üzerinden kart kullanımı konusunda şüphelerim ortadan kalktı ama ya satıcı ürünümü göndermezse?” gibi bir soru işareti varsa da kafanızda; size tavsiyem bilindik yerlerden alışveriş yapmanız, eğer bir şahıstan alışveriş yapacaksanız dükkanındaki kullanıcı yorumlarına göz atmanız, Google üzerinde onu aratarak biraz daha tanımaya çalışmanız, alışverişten önce e-mail’le ya da isterseniz telefonla iletişim kurup verdiği cevaplardan sizi hayal kırıklığına uğratıp uğratmayacağını bir anlamda psikolojik tahlilllerle ölçmeniz uygun olabilir :) Çok satışı var ve olumlu geri bildirimler, tavsiyeler aldıysa zaten korkmaya gerek yok ama eğer ki ilk satışı sizinle olacaksa belki ilk etapta sizi bütçe olarak sarsmayacak düşük meblağda bir ürünü satın alarak da servis hızı, yaklaşımı gibi noktalarda da belli bir görüşe sahip olabilirsiniz.
Kendi adıma zaman zaman internet üzerinden alışveriş yapan biri olarak gerek yurtiçi, gerek yurtdışı alışverişlerimde bir hüsranla karşılaşmadım. Fazla pimpirikli olduğum için alışveriş yapmadan elli soru sorar, ancak tatmin olursam onay veririm :)) Mesela Lovely Shoes’ un tek bir ayakkabı için internet üzerinden satışa izin vermediği dönemde bir hafta boyunca kendileri ile yazışmışlığım vardır :) Sonuçta para vererek ürün alıyorsunuz, her soruyu sorabilirsiniz. Açıklamalar yetersizse mail atmaktan, daha fazla bilgi istemekten doğal olanı yok diye düşünüyorum.
İşte böyleee… İnternetten güvenli alışveriş yapmak ile ilgili şu aşamada aklıma gelen noktalar bunlar. Ekleme yapmak isterseniz memnuniyetle bu yazının yorumlarında yayınlarım :)
Resim – kaynak
4 yorumlar
Merak ettiğim bir konuydu. Detaylı bilgi için teşekkür ederim. :)
hobivakti – Rica ederim. Faydalı olduysa sevinirim :)
bende son zamanlarda netten alışverişe çok takmış durumdayım… ama sanal kart uygulamasını ilk defa senden duydum canım araştıracam inş.. bilmiyodum çok teşekkür ederimm paylaştığın için..
ayşe; Ben teşekkür ederim, sevindim faydalanmana ;)